همه آنچه در مورد ویروس کرونا باید بدانید
ویروس کرونا یا کووید 19 بیماری جدیدی است که این روزها بیشتر از هر چیزی ذهن مردم ایران و دنیا را به‌خود مشغول کرده است. این ویروس نوظهور از خانواده کرون ویروس‌ها، به‌اندازه سارس و مرس کشنده نیست، اما به‌شدت مسری است. بنابراین برای جلوگیری از همه‌گیر شدن آن لازم است اطلاعات لازم و کافی در مورد آن داشته باشید. در ادامه هر آنچه در مورد ویروس کرونا لازم است بدانید را به شما خواهیم گفت. تقریبا 99 درصد از اطلاعاتی که در ادامه می‌خوانید برگرفته از سازمان بهداشت جهانی (WHO) است. یک درصد باقی‌مانده نیز از منابع معتبر داخلی و خارجی استفاده شده تا از این طریق اطلاعاتی دقیق و درست در اختیار شما قرار گیرد.
این مطلب به‌صورت سوال و جواب نوشته شده و با انتشار اطلاعات جدید در مورد ویروس کرونا به‌روزرسانی خواهد شد. بنابراین می‌توانید روی آن به‌عنوان یک منبع دائمی حساب کنید. با کاغذرنگی همراه باشید.
ویروس کرونا چیست؟
بگذارید برای معرفی ویروس کرونا ابتدا به معرفی کرون‌ویروس‌ها بپردازیم؛ کرون‌ویروس‌ها خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند که در سال 1965 کشف شدند. این دسته از ویروس‌ها در انسان‌ها باعث عفونت‌های تنفسی می‌شوند؛ از سرماخوردگی گرفته تا بیماری‌های شدیدتر مانند سندرم تنفسی خاورمیانه و سندرم شدید تنفسی حاد که عامل ایجاد کننده آن‌ها دو ویروس آخر این خانواده یعنی، سارس و مرس هستند. بعد از سارس و مرس ویروس جدیدی از این خانواده شناخته نشده بود تا اینکه سروکله کرونا پیدا شد.
کرونا یا کووید 19 جدیدترین عضو خانواده کرون‌ویروس‌هاست که در دسامبر 2019 در شهر ووهان چین شیوع پیدا کرد. کرونا در اصل به معنی تاج است و کووید 19 به‌خاطر شکل تاج‌گونه‌ای که دارد به‌نام کرونا نامگذاری شده است.
علائم و نشانه‌های ویروس کرونا کدام‌اند؟
بین علائمی که تاکنون شناخته شده، شایع‌ترین علائم کووید 19 یا همان ویروس کرونا تب، خستگی و سرفه خشک است. بااینحال برخی از بیماران ممکن است درد بدن، گرفتگی و آبریزش بینی، گلودرد یا اسهال داشته باشند. این علائم معمولا خفیف است و به‌تدریج شروع می‌شود.
از هر 6 نفری که به کووید 19 مبتلا می‌شوند، شرایط یک نفر بسیار حاد شده و دچار مشکلات ریوی و تنفسی می‌شود. در این بین افراد مسن و مبتلا به مشکلات جسمی جدی مانند فشار خون بالا، مشکلات قلبی یا دیابت نسبت به افراد عادی بیشتر مستعد ابتلا به کرونا در سطح پیشرفته و بروز مشکلات تنفسی هستند.
طبق آمار حدود 2٪ از مبتلایان به کرونا فوت شده‌اند که این میزان نسبت به سارس و مرس بسیار کمتر است. توصیه سازمان بهداشت جهانی این است که افراد مبتلا به تب، سرفه و افرادی که به مشکلات تنفسی دچار شده‌اند، باید به پزشک مراجعه کرده و تحت مراقبت قرار گیرند. البته ذکر این موضوع نیز ضروری است که لزوما افرادی که علائم کرونا را دارند، مبتلا به این بیماری نبوده و تشخیص این موضوع فقط و فقط با انجام آزمایش و تشخیص پزشک امکان‌پذیر است.
خبر خوبی که در مورد ویروس جدید خانواده کرون‌ویروس‌ها وجود دارد، این است که برخی از افراد به آن آلوده می‌شوند؛ اما هیچ یک از علائم آن را حس نکرده و مشکلی برای آن‌ها ایجاد نمی‌شود. خبر بهتر هم اینکه بیشتر افراد (حدود 80٪) بدون نیاز به درمان‌های خاص و قرنطینه، خودبه‌خود بهبود پیدا کرده و به حالت عادی باز می‌گردند. بنابراین حتی اگر فردی به کرونا مبتلا شود، احتمال بسیار بسیار کمی وجود دارد که این بیماری باعث مرگ او شود.
ویروس کرونا چطور منتقل می‌شود؟
کرونا از طریق تماس با قطرات تنفسی (عطسه و سرفه) فرد آلوده به ویروس یا تماس با سطوحی که قبلا بر اثر عطسه یا سرفه فرد بیمار آلوده شده است، منتقل می‌شود.
آیا ویروس کرونا از طریق هوا قابل انتقال است؟
مطالعات نشان می‌دهد ویروس کووید 19 یا کرونا عمدتا از طریق تماس با قطرات تنفسی فرد بیمار منتقل می‌شوند. بااینحال نمی‌توان 100% گفت که انتقال این ویروس از طریق هوا امکان‌پذیر نیست!
آیا کرونا یا کووید 19 از افرادی که علامت‌های این بیماری را ندارند قابل انتقال است؟
از آنجا که از اپیدمی این ویروس هنوز مدت زیادی نگذشته و کرونا در همان روزهای اولیه خود را نشان نمی‌دهد، نمی‌توان به این سوال پاسخ قطعی داد باوجوداین؛ طبق گفته سازمان بهداشت جهانی احتمال انتقال ویروس از افرادی که هیچ علامتی ندارند، بسیار پایین است.
اما قطعا این به این معنی نیست که در مواجه با افراد عادی یا آن‌هایی که سرفه خفیف داشته ولی احساس بیماری نمی‌کنند، توصیه‌های بهداشتی پیشگیری از ابتلا به ویروس نادیده گرفته شوند.
برای محافظت و جلوگیری از شیوع بیماری چه کارهایی انجام دهید؟
قدم اول در مواجه با این ویروس نداشتن ترس و استرس است. شک نکنید با رعایت مواردی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم از بیماری در امان خواهید ماند. از طرفی اگر به هر دلیلی به کرونا مبتلا شدید، باز هم جای نگرانی نیست، چراکه اغلب بیمارانی مبتلا به این ویروس بهبود پیدا کرده و ویروس به‌طور کامل از بدنشان پاک می‌شود. بنابراین با انجام موارد زیر از سلامتی خود مراقبت کرده و از دیگران نیز محافظت کنید.
1. دستان خود را مرتب با دستمال حاوی الکل تمیز کرده یا آن‌ها را با آب و صابون بشویید
شستن دستانتان با آب و صابون یا استفاده از دستمال الکلی باعث از بین رفتن ویروس‌هایی می‌شود که ممکن است روی دستان شما باشد و از این طریق، از مبتلا شدن به کرونا جلوگیری خواهید کرد.
2. حداقل یک متر از فردی که عطسه یا سرفه می‌کند، فاصله بگیرید
ازآنجاکه هنگام عطسه یا سرفه قطرات آب دهان فرد به بیرون پرتاب می‌شود، حتما در مواجه با چنین افرادی حداقل یک متر از آن‌ها فاصله بگیرید.
3. از لمس چشم، بینی و دهان خودداری کنید
بی‌شک شما در طول روز سطوح مختلفی را لمس می‌کنید که ممکن است به ویروس آلوده شده باشند. از این‌رو احتمال آلوده شدن دست شما به ویروس وجود دارد. بنابراین در طول روز تا زمانی که دستان خود را به‌خوبی با آب و صابون شستشو نداده و ضد عفونی نکرده‌اید، از لمس صورت خود به‌خصوص چشم، بینی و دهان خودداری کنید.
4. هنگام عطسه یا سرفه آرنج خود را جلو دهانتان گرفته یا از دستمال استفاده کنید
با انجام این کار محیط اطراف خودتان را از آلوده شدن به ویروس حفظ کرده و در نتیجه باعث سلامت اطرافیان خود خواهید شد. فقط یادتان باشد در اولین فرصت لباس خود را شسته و اگر از دستمال استفاده می‌کنید، حتما بعد از عطسه آن را در یک سطل زباله ویژه قرار دهید.
5. قبل از مراجعه به درمانگاه‌های ویژه کرونا با آن‌ها تماس بگیرید
اگر احساس کردید به کرونا مبتلا شده‌اید قبل از مراجعه به درمانگاه، با خطوط تماس فوری کرونا یا درمانگاه‌های ویژه کرونا در محل سکونت خود تماس بگیرید. این کار باعث جلوگیری از ازدحام جمعیت در درمانگاه‌ها و در نتیجه بهبود روند تشخیص و درمان خواهد شد.
از طرفی با انجام اینکار کمتر در معرض ابتلا به کرونا قرار خواهید گرفت؛ چرا که ممکن است احساس ناخوشایندی که شما دارید ناشی از یک سرماخوردگی ساده بوده و با مراجعه به مراکز درمانی احتمال مبتلا شدنتان به کرونا بالا رود.
7. اگر دچار تب، سرفه و مشکل در تنفس هستید، به پزشک مراجعه کنید
لزوما فردی که دچار تب، سرفه و مشکل در تنفس باشد، به کرونا مبتلا نشده است. بنابراین در چنین شرایطی آرامش خود را حفظ کرده و سریعا به پزشک مراجعه کنید. اینکار به تشخیص سریع بیماری شما کمک کرده و بهبودی شما سریع‌تر خواهد کرد.
6. اخبار مربوط به کرونا را فقط از مراجع رسمی و سازمان بهداشت جهانی دنبال کنید
انجام اینکار در قدم اول از استرس و نگرانی بیش‌از‌حد جلوگیری کرده و در قدم بعدی باعث جلوگیری از سواستفاده‌گری‌های افراد سودجو خواهد شد.
7. به هیچ وجه ترس و استرس نداشته باشید
به‌عنوان آخرین نکته این بخش باید بگوییم خطرناک‌تر از ویروس کرونا، ترس از آن است. وقتی ترس و استرس را به درون خود راه می‌دهید، سیستم ایمنی بدن شما ضعیف شده و شما را آسیب‌پذیرتر می‌کند. بنابراین تحت هیچ شرایطی ترس و استرس به درون خود راه نداده و با رعایت اصولی که به آن‌ها اشاره شد به زندگی عادی خود ادامه دهید.
در مجموع تا اینجا آنچه لازم بود در مورد کرونا بدانید را ذکر کردیم؛ در ادامه وضعیت کرونا در ایران را بررسی کرده، سپس به سوالات متداول کاربران در مورد کرونا می‌پردازیم و در بخش پایانی نیز، به جمع‌بندی مطلب خواهیم پرداخت.
کرونا در ایران
پس از شیوع گسترده کرونا در شهر ووهان چین و تعدادی از کشورهای دنیا، در تاریخ 29 بهمن ماه امسال یعنی سال 98، به‌دنبال فوت دو بیمار در بیمارستان کامکار قم، شایعاتی مبنی بر فوت این دو بیمار براثر مبتلا شدن به ویروس کرونا شکل گرفت. اما دانشگاه علوم پزشکی قم شایعات را تکذیب و اعلام کرد: هیچ شواهدی مبنی بر مرگ دو بیمار یاد شده براثر ویروس کرونا دیده نشده است.
درست یک روز بعد در تاریخ ۳۰ بهمن‌ماه 98، روابط عمومی وزارت بهداشت رسما ابتلا یک نفر به کرونا در قم را اعلام کرد. پس از آن نیز رییس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت اعلام کرد که نتایج آزمایش اولیه ۲ مورد از موارد مشکوک را از نظر ابتلا به ویروس کرونا مثبت گزارش شده است. خبرگزاری ایلنا نیز به نقل از منابع آگاه در ۳۰ بهمن ادعا کرد که شش نفر هم درحال‌حاضر به‌دلیل ابتلا به ویروس کرونا بستری و خانواده و نزدیکان این افراد در قرنطینه به سر می‌برند. سرانجام در 2 اسفندماه با اعلام رسمی فوت شدن 4 نفر براثر کرونا، شیوع ویروس کرونا جدی شده و کم‌کم به همه شهرهای ایران رسید.
طبق آمار Roylab Stats تا به امروز که 9 اسفندماه سال 98 است؛ کرونا به 24 شهر ایران رسیده و مجموعا 388 نفر را مبتلا کرده است. از این تعداد خوشبختانه تاکنون 74 نفر بهبود پیدا کرده و متاسفانه 34 فوت شده‌اند.
سوالات متدال کاربران در مورد ویروس کرونا
احتمال ابتلا به کرونا چه‌قدر است؟
این موضوع به چند عامل بستگی دارد؛ اولین عامل محلی است که در آن زندگی می‌کنید، دومین عامل تعداد مبتلایان محل زندگی شما به کرونا و سومین عامل نیز مسافرت‌هایی است که اخیرا رفته یا قصد رفتن به آن‌ها را دارید.
با یک نتیجه‌گیری کلی در مورد عامل اول و دوم می‌توان گفت اگر در شهرهای پرجمعیت زندگی می‌کنید، بیشتر مستعد ابتلا به کرونا هستید، اما فراموش نکنید اگر تعداد مبتلایان محل زندگی شما به ویروس کرونا کم باشد احتمال ابتلا کمتر خواهد شد. بااینحال شما با رعایت نکات بهداشتی که گفته شد و عدم حضور غیرضروری در مکان‌های شلوغ می‌توانید احتمال مبتلا شدن این به ویروس را نزدیک به صفر برسانید، حتی اگر در شهرهای شلوغ زندگی می‌کنید!
سومین عامل یعنی مسافرت اخیر یا مسافرت‌های که قصد دارید به‌تازگی بروید نیز، بیشتر برای افرادی مطرح می‌شود که به چین سفر کرده یا قصد رفتن به آنجا را دارند. بنابراین اگر به چین یا کشورهایی که بیشتر درگیر ویروس کرونا هستند، رفته یا قصد رفتن دارید، بسیار بیشتر از سایر افراد در معرض خطر قرار دارید.
در چنین شرایطی توصیه می‌شود از رفتن به مسافرت صرف‌نظر کرده یا درصورتی‌که لازم است به سفر بروید، در طول سفر با دقت تمام نکات بهداشتی را اجرا کنید.
آیا باید نگران کرونا باشید؟
درمجموع اگر طبق توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی و مراجع رسمی و قانونی عمل کنید، جای هیچ نگرانی وجود ندارد. شک نکنید کرونا نیز به‌زودی کنترل شده و ریشه کن خواهد شد. بنابراین یادتان باشد، حتی اگر کرونا به منطقه‌ای که شما در آن زندگی می‌کنید نیز نرسیده است، رعایت توصیه‌های لازم برای مقابله و پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا را جدی بگیرید.
چه کسی در معرض ابتلا به کرونا از نوع شدید است؟
چون زمان زیادی از شیوع کرونا و تحقیق روی آن نگذشته است، نمی‌توان پاسخ سوال فوق را با قطعیت داد. بااینحال تحقیقات اخیر نشان داده است که، افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری‌هایی مثل فشار خون بالا، بیماری قلبی یا دیابت بیشتر مستعد ابتلا به نوع پیشرفته کرونا هستند.
آیا آنتی‌بیوتیک‌ها در جلوگیری یا درمان ویروس کرونا مؤثر هستند؟
خیر؛ دلیل این امر این است که کرونا ویروس است و آنتی‌بیوتیک فقط روی عفونت‌های باکتریایی اثر می‌گذارند.
آیا واکسن، دارو یا درمانی برای ویروس کرونا وجود دارد؟
خوشبختانه واکسن‌هایی برای این بیماری ساخته شده است؛ اما چون این واکسن‌ها هنوز از طریق آزمایشات بالینی مورد آزمایش قرار نگرفته و این فرایند کمی زمان‌بر است، می‌توان گفت فعلا واکسن، دارو یا درمانی برای کووید 19 یا ویروس کرونا وجود ندارد.
با توجه به پیشرفت تکنولوژی انتظار می‌رود تا نهایتا یک سال آینده واکسن این ویروس آماده شده و بیماری کنترل و ریشه‌کن شود.
آیا کرونا همان سارس است؟
خیر این دو از نظر ژنتیکی شبیه هم هستند؛ اما سارس باعث ایجاد سندروم شدید تنفسی می‌شود. علاوه‌براین سارس بسیار کشنده‌تر از کروناست. تنها فرقی که کرونا جدید یا کووید 19 با سایر کرون ویروس‌ها دارد این است که این ویروس به‌شدت واگیردار است.
آیا استفاده از ماسک ضروری است؟
افرادی که علائم تنفسی مانند سرفه ندارن ، نیازی به استفاده از ماسک پزشکی ندارند. سازمان بهداشت جهانی استفاده از ماسک را برای افرادی که علائم کووید 19 را داشته و افرادی که دارای علائمی مانند سرفه و تب هستند، توصیه می‌کند. البته ناگفته نماند استفاده از ماسک برای کارمندان بهداشت و افرادی که از بیماران مبتلا به کرونا (در خانه یا یک مرکز درمانی) مراقبت می‌کنند، بسیار مهم است.
روش استفاده صحیح از ماسک چیست؟
استفاده از ماسک همان‌طور که می‌تواند از ابتلا به ویروس کرونا جلوگیری کند، می‌تواند باعث بالاتر رفتن خطر ابتلا به ویروس شود. اما اینکه چطور از ماسک استفاده کنید تا در معرض خطر قرار نگیرید، بسیار ساده است. کافیست موارد زیر را رعایت کنید:
- موقع لمس ماسک حتما دستان خود را خوب با آب و صابون شستشو داده یا با دستمال آغشته به الکل ضدعفونی کنید.
- ماسک خود را مرتبا بررسی کرده و اگر قسمتی از آن پاره یا سوراخ شده است، حتما آن را تعویض کنید.
- موقع استفاده از ماسک این نکته را به‌خاطر داشته باشید که نوار فلزی آن باید رو به بالا باشد. همچنین بعد از قرار دادن ماسک روی صورت نیز لازم است نوار فلزی آن را روی بینی خود محکم کنید.
- اطمینان حاصل کنید که قسمت رنگی ماسک به سمت بیرون باشد و قسمت سفید صورت شما را پوشش دهد.
- بعد از گذاشتن ماسک، از پوشش کامل چانه تا بالای بینی خود مطمئن شوید.
- برای برداشتن ماسک سعی کنید بدون دست زدن به بندهای نگهدارنده، آن را از صورت خود جدا کنید.
- بلافاصله بعد از برداشتن ماسک آن را داخل سطح زباله مخصوص بیاندازید. سپس دستان خود را خوب با آب و صابون شسته یا با دستمال آغشته به الکل ضدعفونی کنید.
منظور از دوره نهفتگی چیست و دورنهفتگی ویروس کرونا چند روز است؟
منظور از دوره نهفتگی، مدت زمانیست که ویروس علامتی از خود نشان نمی‌دهد. در این زمان فرد به ویروس آلوده شده اما هیچ علامتی در بدن خود مشاهده نمی‌کند. در مورد کرونا دوره نهفتگی بین 1 تا 14 روز و متوسط آن 5 روز است.
آیا کرونا از حیوانات نیز منتقل می‌شود؟
این موضوع هنوز تایید نشده؛ اما توصیه سازمان بهداشت جهانی این است که برای محافظت از خود، از تماس مستقیم با حیوانات و سطوح در تماس با حیوانات خودداری کنید. همچنین از خوردن گوشت حیوانی خام یا شیر جوشیده نشده نیز خودداری کنید.
امکان انتقال ویروس کرونا از حیوانات خانگی وجود دارد؟
هیچ مدرکی در دست نیست که حیوانات خانگی مثل گربه‌ها و سگ‌ها به ویروس کرونا آلوده شده یا آن را گسترش دهند. بنابراین فعلا جای نگرانی در این‌باره وجود ندارد، اما رعایت جوانب احتیاط ضرویست!
ویروس کرونا یا کووید 19 چه مدت روی سطوح زنده می‌ماند؟
آمار دقیق در این‌باره در دسترس نیست اما مطالعات نشان می‌دهند ویروس کرونا بسته به شرایط محیطی، ممکن است از چند ساعت تا چند روز روی سطوح زنده بماند. بنابراین اگر فکر می‌کنید ممکن است سطحی آلوده باشد، آن را با مواد ضدعفونی کننده تمیز کنید تا ویروس از بین برود. همچنین بعد از تماس دستتان با سطوح مشکوک نیز از لمس چشم، دهان و بینی خودداری کرده و دستان خود را با دستمال حاوی الکل یا آب و صابون بشویید.
آیا امکان انتقال ویروس کرونا از طریق بسته‌های پستی وجود دارد؟
این مورد نیز جز مواردیست که نمی‌توان آن را مطلقا قبول یا رد کرد. اما در نظر داشته باشید که بسته‌های پستی به‌خاطر قرارگیری در شرایط دمایی مختلف احتمال آلوده بودنشان به ویروس خیلی کم است.
چه کارهایی را در رابطه با ویروس کرونا نباید انجام داد؟
کشیدن سیگار، استفاده بیش از حد از یک ماسک و مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک‌ها از جمله مواردی هستند که طبق گفته سازمان بهداشت جهانی نباید آن‌ها را انجام دهید.
جمع‌بندی و سخن پایانی
کرونا نیز به‌زودی مثل سایر ویروس‌هایی که در یک مقطع زمانی پدید آمده و جامعه جهانی را درگیر خود کردند، کنترل شده و درمان خواهد شد. آنچه در شرایط فعلی اهمیت دارد، رعایت نکات بهداشتی، نداشتن استرس و نگرانی بیش‌از‌حد و پیگیری اخبار مربوط به ویروس کرونا فقط و فقط از طریق مراجع قانونی و سازمان بهداشت جهانیست. بنابراین بدون نگرانی و ترس از ویروس کرونا با رعایت نکات بهداشتی به مبارزه با آن پرداخته و همزمان زندگی عادی خود را نیز ادامه دهید.
اگر درباره ویروس کرونا یا کووید 19 سوالی دارید آن را با کاغذرنگی درمیان بگذارید. کاغذرنگی نیز در اسرع وقت با استناد به منابع رسمی پاسخ‌گوی سوالات شما خواهد بود.
